قسمت دوم: بتن پیش آکنده چیست؟
بتن پیش آکنده چیست؟(قسمت دوم پایانی): این مقاله توسط تیم مهندسی ساختمان فرازنام گردآوری شده است و هدفش شناخت و اشنایی مخاطبان با بتن پیش آکنده و ویژگی های آن میباشد.
قسمت اول این مقاله را میتوانید در بتن پیش آکنده چیست؟(قسمت اول) بخوانید.
کاربردهای بتن پیش آکنده
در کاربرد های بتن پیش آکنده:
- ساخت و اجرای سازه‌ها و قطعات حاوی بتن سنگین مانند سپری‌ها پرتو‌های رادیواکتیو، دیوار های حائل و سدهای وزنی، دیواره‌های بندری، موج شکن‌ها، قطعات سنگین برای تثبیت ساحل‌ها و شیروانی‌‌ها.
- بتن ریزی بتن پیش آکنده در زیر آب های ساکن و جاری با عمق کمتر از ۳۰ متر.
- بتن ریزی شمع‌ها و سپر‌ها به صورت در‌جا در مناطق خشک و آبدار.
- بتن ریزی حجیم و سدها و پایه‌های پل‌ها و شالوده‌های حجیم.
- بتن ریزی منابع آب و مخازن نگهدارنده مایعات.
- بتنهای تعمیری با ضخامت بیش از ۱۰ سانتی متر.
- بتن ریزی در هوای سرد و گرم.
- بتن پیش آکنده با نمای خاص و آرشیتکتی.
معایب استفاده از بتن پیش آکنده:
- مدت زمان ساخت و اجرا: در بتن پیش آکنده به دلیل آنکه اجرا در دو مرحله انجام میشود از بتن عادی زمان بیشتری در اجرا طول می‌کشد.
- برای اینکه ملات از روانی و اسلامپ بیشتری برخوردار شود باید از افزودنی فوق روان کننده‌ی دیرگیر استفاده کرد چون در صورتی که از این افزودنی استفاده نشود ملات نمی‌تواند به خوبی در میان ذرات شن نفوذ کند.
- نیاز به نیروی متخصص در اجرا بتن پیش‌آکنده.چون اجرای بتن عادی برای نیروی کار و کارگران راحت تر است و به صورت روتین با آن آشنا هستند اجرای آن به حساسی بتن پیش‌آکنده نیست اما این روش به دلیل حساسیت نیاز به یک ناظر متخصص در زمان بتن ریزی دارد.
نکات طرح اختلاط مصالح در بتن پیش آکنده:
الف) مشخصات سنگدانه درشت:
- شنها باید از نوع شکسته کوهی یا نیمه شکسته رودخانه ها باشند تا پوکی لازم تأمین گردد. پوکی شن انباشته در قالب باید در حدود ۰.۳۵ تا ۰.۵ باشد.
- حتی الامکان باید از شن تقریباً یکدست ( تک اندازه ) استفاده نمود. دانه بندی بر روی پوکی تأثیر میگذارد. دانه بندیهای یکنواخت پوکی را بیشتر میکند.
- حداکثر اندازه شن بسته به ابعاد قطعه و نوع کار بین ۲۵ تا ۱۵۰ میلیمتر تغییر میکند. با افزایش حداکثر اندازه پوکی شن بیشتر میشود. حداکثر اندازه شن معمولاً کمتر از یک چهارم فاصله قالبها میباشد
- حداکثر اندازه شن بسته به ابعاد قطعه و نوع کار بین ۲۵ تا ۱۵۰ میلیمتر تغییر میکند. با افزایش حداکثر اندازه پوکی شن بیشتر میشود. حداکثر اندازه شن معمولاً کمتر از یک چهارم فاصله قالبها میباشد-شنها باید تمیز و عاری از گل و لای بوده و مسلماً باید از مقاومت و دوام کافی طبق استانداردهای معتبر برای سنگدانه های درشت برخوردار باشند.
- هر چه شن درشت تر، شکسته تر، یکدست تر و دارای چگالی ذرات کمتر باشد وزن مخصوص توده ای کمتری را خواهد داشت و به عدد ۱.۲۵ نزدیکتر خواهد شد.
- در بتنهای سنگین چگالی ظاهری ذرات شن بین ۳.۵ تا ۷.۸ می باشدکه مسلماً وزن مخصوص توده ای آنها به مراتب بیشتر از شنهای معمول خواهد شد. باریت، لیمونیت، هماتیت، ماگنتیت و حتی قطعات چدنی و فولادی از این جمله اند.
ب) مشخصات سنگدانه ریز:
- اگر حداکثر اندازه شن کوچک شود ماسه هایی با مدول ریزی کمتر و حداکثر اندازه کوچکتر بکار میرود. به هرحال ملات ساخته شده با این ماسه باید بتواند به راحتی در لابه لای فضای خالی شنها حرکت نماید و آنها را پر کند.
- برای شن ۱۵۰ میلی متری با حداقل اندازه ۴۰ میلی متر، حداکثر اندازه ماسه ۵ میلی متر و مدول ریزی آن ۲.۱ تا ۲.۶ میباشد. برای شن با حداکثر اندازه ۷۵ میلی متر و حداقل اندازه ۲۰ میلی متر، حداکثر اندازه ماسه ۳ میلی متر و مدول ریزی آن ۱.۸ تا ۲.۳ می باشد.
- همچنین برای حداکثر اندازه ۵۰ میلی متر و حداقل اندازه ۱۵ میلی متر، حداکثر اندازه ماسه ۲ میلی متر و مدول ریزی آن ۱.۵ تا ۲ می باشد. برای شن با حداکثر اندازه ۳۸ میلی متر و حداقل اندازه ۱۲ میلی متر، حداکثر اندازه ماسه ۱.۵ میلی متر و مدول ریزی آن ۱.۳ تا ۱.۷ می باشد. اگر حداکثر اندازه شن به ۲۵ میلی متر برسد حداکثر اندازه ماسه به ۱ میلی متر محدود میشود.
بتن ریزی در سدهای بتنی
به طور کل در سدهای بتنی بتن ریزی با مشکلاتی نظیر بالا رفتن دمای هسته مرکزی و گرمازایی همراه است. این دو عامل می‌توانند سبب ایجاد ترک و نفوذپذیری زیاد شوند. غالباً برای رفع مشکلات مذکور می‌توان روش‌هایی نظیر:
افزایش حداکثر اندازه سنگدانه‌ها کاهش مصرف سیمان و آب مصرفی استفاده از پوزولا‌ن‌ها، استفاده از افزودنی‌های روانساز و کندگیرکننده، بهره‌گیری از سیمان‌های کند گیر و استفاده از فنون پیش تبرید و پس تبرید را به خدمت گرفت. اما وجود مشکلاتی مانند کارآیی، متراکم ساختن بتن، جدایی سنگدانه‌ها و حمل و پخش و دیگر مسائل اجرایی سبب میشوند که روش‌های مشروحه در عمل با هزینه‌هایی سنگین همراه بوده و عدم دقت در هر یک از روش‌ها می‌تواند به کیفیت بتن نیز لطمه بزند. لذا روش نوینی در اجرای سدهای بتنی که ضمن برطرف نمودن عیوب مشروحه سبب سر‌مایه گذاری کمتر در تجهیز کارگاه میشود، معرفی شده که به روش بتن پیش آکنده معروف است.
تجهیزات مورد استفاده در بتن پیش آکنده:
لوله‌های تزریق:
این لوله‌ها قطر داخلی ۲ تا ۵ سانتی‌متر دارند، به حالت قائم در قالب گذاشته و تا کف ادامه می‌یابد.
فاصله این لوله‌ها بین ۰٫۵ تا ۳٫۵ متر متغیر است و سرعت ملات در لوله حدود ۰٫۶ تا ۱٫۲ متر بر ثانیه است.
لوله های بازدید:
برخی اوقات از لوله‌هایی برای ردیابی و عمق سنجی ملات تزریقی استفاده میشود که دارای قطر ۴۰ تا ۵۰ میلیمتر است.
لوله‌های تخلیه هوا:
برخی اوقات جهت جلوگیری از حبس شدن هوا در زمان تزریق، از لوله‌های تخلیه هوا استفاده میشود.
این لوله‌ها دارای قطری به اندازه ۱۳ میلیمتر است.
قالب:
قالب مورد استفاده در این مخلوط بتنی باید محکم شده و درزبندی آن نیز به خوبی انجام شده باشد تا فشارهای وارده را بتواند تحمل کند.
درزهای بزرگ‌تر از ۱٫۵ میلیمتر مشکل‌ساز خواهند شد.
روش بتن ریزی بتن پیش آکنده:
قالب بتن پیش آکنده همانند قالب بتنهای معمولی است اما نباید جنس آن طوری باشد که رطوبت زیادی جذب کند.
به دلیل وجود آب زیاد در ملات و فشار پمپ، باید تمام درزهای بین پانل‌های قالب کاملاً آب بند باشند تا شیره مخلوط بتنی بیرون نزند.
هوای موجود در قالب باید محلی جهت خروج داشته باشد تا پس از ورود ملات، محفظه‌های خالی در قالب باقی نماند.
سنگدانه‌های درشت باید به صورتی به داخل قالب منتقل شوند که جدا شدن دانه‌ها و شکستن آنها اتفاق نیفتد.
گاه از شوت‌های لوله‌ای به قطر ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر که مجهز به تسمه‌های لاستیکی به عنوان مانع هستند، استفاده میشود.
بعد از آرماتوربندی و نصب سایر اقلام مدفون در مخلوط بتنی، لوله‌های عمودی ملات به فاصله ۱٫۵ متر از هم، وارد قالب می شوند و کار ورود ملات از پایین قالب شروع میشود. این لوله ها به طور معمول ۲۰ میلیمتر قطر دارند
در ضمن میتوانید مطالب بیشتری هم در اینستاگرام مجموعه مشاهده فرمایید. با ما همراه باشید.
